Nghệ thuật với những hình khối và màu sắc kết hợp, mang đến nhiều ứng dụng trong thực tế. Nhiều người lựa chọn vẽ tranh nghệ thuật, vẽ tranh tường, thiết kế thẩm mỹ cần đến các dụng cụ chuyên dụng để thỏa sức sáng tạo.
Màu nước là công cụ đắc lực cho quá trình vẽ tranh, thiết kế, phục vụ nhu cầu và mục đích khác nhau. Các sản phẩm màu nước trên thị trường khá đa dạng, chọn lựa sản phẩm không phù hợp sẽ khiến việc vẽ tranh, sáng tác không đạt hiệu quả mong muốn.
Dưới đây sẽ là những thông tin cần thiết để người dùng chọn mua màu nước tốt nhất cho nhu cầu sử dụng.
cách bảo quản màu nước không bị mốc
Những loại màu nước phổ biến
Màu nước ra đời từ rất lâu, lịch sử phát triển lâu đời được biến tấu và chia thành nhiều loại khác nhau đáp ứng nhu cầu sử dụng, sáng tác nghệ thuật cuả người dùng. Phân loại màu nước dưới đây sẽ giúp bạn dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp.
Màu nước lỏng
Sản phẩm được pha loãng từ trước, đóng trong hộp, khi sử dụng có thể dùng trực tiếp hoặc pha loãng màu theo yêu cầu.
Màu nước dạng tuýp
Dạng màu nước đặc sệt, được được đóng gói trong các tuýp màu nhỏ. Khi dùng lấy 1 lượng nhỏ và pha loãng với nước tạo cường độ màu phù hợp.
Màu nước dạng nén
Dạng màu được ép thành viên nén, đựng trong hộp nhựa. Khi sử dụng cần làm ướt cọ vẽ và lấy màu sử dụng. Tiện lợi mang đi, với nhiều dải màu khác nhau, phù hợp cho sinh viên, vẽ ngoài trời.
Màu nước dạng thỏi
Dạng nén thành thỏi dài, sử dụng trực tiếp lên giấy là chủ yếu. Sử dụng chủ yếu cho học sinh, sinh viên.
Nên mua màu nước dạng tuýp hay nén hơn
Mùa nước dạng tuýp và dạng nén là 2 loại được sử dụng phổ biến nhất cho nhu cầu vẽ chuyên nghiệp. Nhiều người dùng đắn đo nên chọn loại dạng tín hay nén sẽ phù hợp hơn? Nhận định dưới đây sẽ cho người dùng lựa chọn phù hợp.
Màu nước tuýp
Đặc điểm màu nước tuýp là dạng lỏng với bảng màu đa d, khả năng tan vào nước dễ dàng hơn, giúp người dùng dễ dàng pha trộn tạo màu và tiết kiệm thời gian thao tác. Mức độ phổ biến lớn, được nhiều người dùng lựa chọn.
Đặc điểm màu nước bánh
Dạng nén thành bánh với đặc điểm cứng, dễ mang theo. Người dùng muốn sử dụng thì cần làm ướt cọ và tùy chỉnh lượng màu trên cọ vẽ để tạo Tone màu đa dạng. Màu sắc từ dạng bánh cho độ tươi sáng lâu hơn so với dạng tuýp, linh hoạt sử dụng ngoài trời, tính linh động cao. Dạng màu này không quá đa dạng nhưng có thể pha trộn để tạo loại màu riêng biệt.
Với những đặc điểm trên, những người dùng cần di chuyển, tính linh động cao như thiết kế chuyên nghiệp, có kỹ năng cao có thể chọn màu bánh. Màu dạng tuýp màu sắc đa dạng nhưng sẽ không tươi mới bằng các sản phẩm dạng bánh.
Tư vấn cách chọn mua màu nước tốt nhất giá rẻ
Thị trường sản phẩm màu nước đa dạng, với nhiều lựa chọn bảng màu, chất liệu, độ tươi sáng, chất lượng.
Người dùng cần cân nhắc nhu cầu sáng tạo, thiết kế để chọn lựa phù hợp. Dưới đây là những tiêu chí mà người dùng cần quan tâm.
Chọn loại màu tuýp hay pan
Màu nước được chia thành nhiều dạng màu khác nhau, tuy nhiên 2 dạng tuýp và pan được đánh giá cao về mức độ phổ biến, tiện lợi nhất cho nhu cầu vẻ tranh màu nước đẹp. Người dùng cần xem xét đến đặc điểm sử dụng để xem xét lựa chọn:
Màu nước dạng tuýp cho nhu cầu: Vẽ các tác phẩm cỡ lớn, tại nhà, yêu cầu pha màu nhanh, màu sắc đa dạng không cần pha lẫn màu với nhau.Màu nước dạng pan cho nhu cầu: Vẽ tranh ngoài trời, thời gian sử dụng ngoài trời, phù hợp với vẽ tranh cỡ nhỏ, ký họa với tính linh hoạt cao. Đặc điểm tranh màu nước khô bền bỉ theo thời gian.
Chọn màu pan bán khô và khô
Dạng màu nước bánh khô được chia thành 2 loại: loại bán khô và loại khô với đặc tính khác nhau, đáp ứng nhu cầu sử dụng riêng của người dùng.
Loại dạng nén bán khô
Phù hợp với mục đích vẽ chuyên nghiệp. Đặc điểm cho độ tươi sáng và bền màu lâu, màu sắc vẫn tươi sáng dù tô nhiều lớp. Họa sĩ có thể tùy chỉnh độ dày mỏng của màu nước khô bằng độ ẩm trên đầu cọ, giúp họa sĩ thỏa sức sáng tạo. Dạng màu không quá đa dạng.
Loại màu nén khô
Hoàn toàn không có độ ẩm mà sử dụng đến độ ẩm của cọ để lấy màu. Đặc điểm bảo quản lâu cho thời gian sử dụng dài, giá thành rẻ, dễ sử dụng, phù hợp cho trẻ nhỏ mang đi vẽ dã ngoại.
Kiểm tra đặc tính màu nước
Người dùng chọn mua màu nước cần lưu ý đến đặc tính màu sắc, đặc biệt với những người vẽ tranh chuyên nghiệp yêu cầu cao về phổ màu, sự đa dạng màu, đặc điểm màu khi tô lên giấy:
Độ tươi sáng của màu sắc: Khả năng tô nhiều lớp màu nhưng vẫn đảm bảo sự tươi sáng của màu nước.Độ trong của màu theo đặc trưng từng dòng tranh khác nhau.Độ bền màu: Thời gian lưu màu lâu, không phai, không bị nứt, cho độ mịn cao. Khả năng vẽ trên nhiều chất liệu bền màu.Dải màu sắc đậm nét á đông, châu âu cho từng đặc trưng dòng tranh sử dụng.Màu sắc cho chiều sâu, độ bóng, màu có dạng nhũ.
Mức độ an toàn của màu nước
Chọn màu nước với thành phần an toàn, không chứa chất độc hại, chất tạo màu, bảo quản, kim loại nặng… chứa trong công thức màu nước.
Bởi sử dụng màu nước tiếp xúc trực tiếp với da trong thời gian dài sẽ có nguy cơ phơi nhiễm các chất độc hại, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dùng.
Giá thành và thương hiệu
Chọn mua màu nước cần chú ý chọn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, từ các thương hiệu uy tín để kiểm soát được thành phần và đặc tính màu ưng ý, đáp ứng yêu cầu sử dụng, công việc của người dùng: học tập hay vẽ tranh chuyên nghiệp. Nên chọn mua tại các cơ sở uy tín, chất lượng.
Giá màu nước khá đa dạng với nhiều phân khúc khác nhau. Người dùng cần xem xét điều kiện tài chính để chọn mua và sử dụng hiệu quả. Với nhu cầu của học sinh sinh viên nên chọn các bảng màu có mức giá rẻ, đặc tính phù hợp, sử dụng tiết kiệm.
Địa chỉ mua hàng uy tín
Với mức độ sử dụng ngày càng rộng rãi và phổ biến, hiện tại bạn có thể tham khảo mua trên càng sàn thương mại như Lazada, Tiki, Adayroi, Shoppe, Sendo…
Với nhiều mẫu mã và giá cả hợp lý sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và giảm thiểu chi phí tốt nhất.
Nên mua màu nước hãng nào tốt chuẩn nhất
Màu nước Pentel
Màu nước Pentel xuất xứ Nhật Bản với bảng màu đa dạng, nhiều dạng màu bánh khô và màu tuýp đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng của người dùng không chuyên đế chuyên nghiệp.
Màu sắc tươi sáng, khô nhanh, không phai, bền màu hiệu quả trên nhiều chất liệu. Dòng sản phẩm cao cấp, đa dạng phân khúc giá cho người dùng lựa chọn.
. Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Màu nước Leningrad
Màu nước Leningrad là thương hiệu xuất xứ Nga, với đặc trưng màu trong, màu sắc tươi sáng, chuẩn màu.
Người dùng có thể phối hợp sử dụng tạo ra bảng màu tùy biến, đa dạng cho nhu cầu vẽ tranh của học sinh sinh viên. Sản phẩm có mức giá tầm trung và cao.
. Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Màu nước Mango
Mango là thương hiệu màu nước được sử dụng nhiều cho nhu cầu học vẽ tranh màu nước của học sinh sinh viên. Sản phẩm chất lượng cao với màu sắc ổn định và độ phủ màu cao, độ bền lớn.
Xem thêm: Cách Bảo Quản Tổ Yến Đã Ngâm Nước Mà Bạn Nên Biết, Nên Bảo Quản Yến Trong Ngăn Mát Hay Ngăn Đá
Thành phần an toàn cho người dùng, đặc biệt là trẻ em. Ngoài ra, Mango còn cung cấp nhiều sản phẩm cao cấp cho nhu cầu vẽ chuyên nghiệp. Giá thành tầm trung.
. Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Màu nước Superior
Màu nước Superior hãng màu nước xuất xứ Trung Quốc, với độ đa dạng về màu sắc lớn, người dùng có thể thỏa sức sáng tạo với nhiều dải màu.
Tính tiện dụng cao, tan nhanh trong nước, sử dụng dễ dàng. Khả năng lên màu tương đối chuẩn. Giá thành bình dân cho nhiều người dùng lựa chọn.
. Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Màu nước Thiên Long
Màu nước Thiên Long sản xuất tại Việt Nam, chủ yếu cung cấp phân khúc sản phẩm màu nước lỏng, dạng tuýp.
Độ sánh mịn màu lớn, dễ tan trong nước, độ phủ tốt, độ mịn không được đánh giá cao. Màu sắc không đa dạng. Phân khúc giá bình dân và rẻ cho nhu cầu vẽ của học sinh, mới làm quen với vẽ tranh màu nước.
. Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Top 10 màu nước tốt nhất giá rẻ cho người bắt đầu
Màu nước chính hãng Pentel WFRS 24
Màu nước chính hãng Pentel WFRS 24 sản phẩm dạng tuýp lỏng dễ dàng phối trộn và pha với nước tạo màu sắc phù hợp.
Độ ổn định màu cao, người dùng dễ dàng điều chỉnh màu và độ đậm nhạc theo yêu cầu vẽ. Độ bám màu trên giấy tốt, khô nhanh. Màu sắc chân thực, cho người dùng dễ dàng sáng tạo nghệ thuật.
Thành phần màu nước Pentel WFRS an toàn, không chứa chất độc hại ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dùng. Sản phẩm được đóng hộp tiện lợi, dễ dàng mang đi sử dụng.
Điểm mạnh
Màu sắc chân thực, lên màu chuẩn.Dễ dàng điều chỉnh độ đậm nhạt.Độ bền màu cao, an toàn cho sức khỏe người dùng.
Điểm yếu
Giá thành cao. . Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Màu nước Thiên Long WACO C06
Màu nước Thiên Long WACO C06 với 8 hộp màu sắc chủ đạo cho học sinh thỏa sức sáng tạo hội họa. Màu nước khô nhanh, tan dễ dàng trong nước, độ bám màu cao, không lo thấm ra mặt sau của giấy. Độ phủ cao, màu sắc đậm hoặc nhạt tùy chỉnh.
Thành phần màu không chứa các chất độc hại, đạt tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, màu sẽ dễ khô, hỏng khi tiếp xúc với không khí. Độ mịn không cao, phù hợp với nhu cầu sử dụng của các bé mới làm quen với nghệ thuật vẽ.
Điểm mạnh
Màu sắc chuẩn, ổn định, sắc nét.Khô nhanh, dễ sử dụng, độ bám cao.Giá thành màu rẻ.Độ an toàn cao.
Điểm yếu
Độ bền màu và độ mịn không cao.Màu sắc không đa dạng. . Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Màu nước Thiên Long WACO C07
Màu nước Thiên Long WACO C07 cho màu sáng, lên màu chuẩn trên nhiều chất liệu khác nhau. Sản phẩm được cải tiến khó đông hơn trong không khí, tuy nhiên tiếp xúc lâu dài vẫn gây đông và hỏng màu. Độ bám màu cao, không thấm ra mặt sau của giấy. Màu khá bền trên chất liệu giấy, lâu phai theo thời gian.
Sản phẩm không mùi khó chịu, thành phần an toàn đã được kiểm định mức độ an toàn, không chứa hóa chất độc hại. Đóng hộp dễ sử dụng, bảo quản sản phẩm.
Điểm mạnh
Đa dạng về màu sắc, màu lên sắc nét, khá mịn.Độ bền màu cao, bám màu tốt.An toàn cho sức khỏe người dùng.
Điểm yếu
Chưa có đánh giá. . Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Màu nước cao cấp Water Colour Cake Masterart Series
Màu nước cao cấp Water Colour Cake Masterart Series sản phẩm dạng nén bánh được đóng khay tiện lợi. Độ ổn định màu cao, lên màu chuẩn, giữ được độ tươi sáng khi sử dụng với nhiều lớp màu khác nhau.
Dạng bánh người dùng dễ dàng điều chỉnh màu đậm nhạt phù hợp bằng đầu cọ ẩm. Đóng khay tiện lợi, dễ dàng sử dụng, tính linh hoạt cao cho nhu cầu vẽ tranh ngoài trời.
Sản phẩm an toàn, không chứa hóa chất độc hại, không mùi. Độ bền cao, sử dụng lâu dài, tiết kiệm. Độ bám giấy tốt, không phai màu theo thời gian.
Điểm mạnh
Lên màu chuẩn, chỉnh màu linh hoạt.Độ mịn cao, bám màu tốt, bền màu theo thời gian.Sử dụng dẽ dàng và tiết kiệm.An toàn cho người dùng.
Điểm yếu
Chưa có đánh giá. . Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Màu nước 12 tuýp vẽ Acrylic
Bộ 12 tuýp màu vẽ Acrylic dạng màu với khả năng dễ tan trong nước để điều chỉnh độ đậm nhạt khác nhau. Màu sắc bóng mượt, khá mịn, khô nhanh sau khi vẽ, độ bền màu cao theo thời gian. Sản phẩm màu nước vẽ trên nhiều chất liệu vải, gỗ, giấy cho khả năng sáng tạo được tự do của trẻ nhỏ.
Sản phẩm an toàn với sức khỏe với thành phần không chứa hóa chất độc hại. Dễ dàng sử dụng và mang đi tiện lợi cho trẻ nhỏ. Giá sản phẩm khoảng 97 nghìn/bộ 12 tuýp màu.
Điểm mạnh
Màu sắc tươi tắn, mịn.Độ bền cao, nhanh khô.An toàn cho sức khỏe.
Điểm yếu
Giá thành cao so với phân khúc sản phẩm cùng loại. . Khuyến mãi Tiki . Giảm giá tại Shopee . Tìm hiểu tại Lazada . Giá rẻ Sendo . Chất lượng với Shop vnExpress
Để trả lời cho câu hỏi “tính chất của màu nước là gì”, điều đầu tiên ta nên hiểu “nó được tạo ra như thế nào?”.
Màu nước (watercolor) các sắc tố màu được hoà tan vào nước tạo ra một dung dịch có màu sắc.
Màu nước làm từ hạt sắc tố (pigment) trộn với chất nghiền màu (binder), gôm arabic (gum arabic).Gôm arabic là sản phẩm tự nhiên, không độc hại (dùng trong ngành sản xuất thực phẩm), hoà tan với nước, có tính acid nhẹ và chất nghiền màu tương đối yếu.Màu nước có gốc nước nên khô rất nhanh (khác sơn dầu khô lâu), tiện lợi cho việc di chuyển, có thể vẽ ở bất cứ đâu. Màu nước dễ chùi rửa, vệ sinh hoạ cụ chỉ việc hoà với nước.Vì sử dụng nước trong suốt quá trình vẽ nên bề mặt giấy cần được lựa chọn chuyên dụng, giấy có bề mặt phù hợp với phương pháp người vẽ cũng như ít bong tróc, độ giữ màu cao. Ngoài ra màu nước còn được dùng vẽ trên vải, lụa, da…
Sự khác nhau giữa màu nước hạng (hoạ sĩ) chuyên nghiệp và màu nước hạng sinh viên?
Phổ màu hạng sinh viên ít màu hơn hạng chuyên nghiệp, làm từ bột màu nhân tạo thay thế cho bột màu truyền thống đắt tiền, hoặc pha trộn từ vài loại bột màu để mô phỏng màu đơn sắc tố dùng trong hạng chuyên nghiệp. Màu sinh viên có lượng chất phụ gia (filler) nhiều hơn và giá thành thấp do không đạt độ tinh khiết và độ bền như hạng chuyên nghiệp.
.jpg)
Ví dụ: phổ màu hạng chuyên nghiệp của hãng Winsor and Newton, Professional Watercolor, có 96 màu, trong đó có 75 màu đơn sắc tố, 93 màu được xếp hạng bền vững (AA: cực bền, A: bền). Màu hạng sinh viên Cotman watercolor có 40 màu, trong đó 19 màu đơn sắc tố.
Sự khác nhau giữa màu nước pan (bánh) và loại tube (tuýp)
Màu nước loại pan là bánh màu nước cứng, khô, khi vẽ dùng bút lông làm ướt màu. Loại pan thích hợp để vẽ ngoài trời. Bánh màu dễ nứt khi để lâu, dễ bẩn khi dùng cọ không sạch lấy màu.Màu tube đặc, sền sệt, khi dùng cho lượng vừa phải ra palette (hay pha màu) rồi hoà loãng với nước. Khi màu trên palette khô, chỉ cần làm ướt lại bằng bút lông hoặc bình xịt là có thể sử dụng bình thường.
(Màu nước dạng pan và cọ vẽ)
Tính thuần khiết
Những thuộc tính ấy là do các lớp màu mỏng luôn được đặt lên giấy và các lớp màu đó trở nên trong suốt khi có những tia sáng xuyên qua.Vì vậy, khi vẽ màu nước ta có thể lợi dụng độ trắng của giấy và chừa ánh sáng cũng như pha thật nhiều nước với màu để tạo ra các màu nhạt hơn.
Cường độ màu
Đối với màu nước, cường độ đậm nhạt của màu thay đổi tùy theo lượng màu nhiều hay ít cũng như những lớp được chồng lên. Ngoài ra, cường độ màu còn được nhận biết qua tính nóng lạnh và tươi, trầm của chínhmàu sắc đó.
Xem thêm: Cách Bảo Quản Na Trong Tủ Lạnh, Cách Bảo Quản Quả Na
Vòng màu sắc và cách phối màu cơ bản
Đối với màu nước cũng như các chất liệu màu khác, ba màu cơ bản (đỏ, vàng, xanh lam ) kết hợp để tạo ra các màu thứ cấp khác, sự pha trộn trong nước hòa tan các tinh thể màu dễ dàng hơn các chất liệu khác.
Hòa sắc trong bài học màu nước
Đối với người vừa bắt đầu, độ đậm nhạt giữa những lớp màu được yêu cần chú trọng cũng như tạo ra điểm nhấn cho tác phẩm qua độ sáng, tối trong một bài vẽ đơn sắc cũng như kết hợp thêm nóng, lạnh trong bài hòa sắc.
(Bài vẽ Gam màu nóng, gam màu lạnh và hòa sắc nóng-lạnh sử dụng cách vẽ chồng lớp)
Kỹ thuật cơ bản để vẽ màu nước
Với màu nước nên vẽ từ sáng tới tối. Cách ngược lại, thêm sáng vào tối hơi khó. Họa sĩ màu nước thường sử dụng kỹ thuật “wash”.Kỹ thuật chồng lớp (Wash) áp dụng lớp này sang lớp khác một lớp màu mỏng phủ lên khu vực lớn (chờ lớp này khô rồi đổ lớp tiếp theo) để tạo chiều sâu và vẽ chi tiết lên.Lưu ý: màu được phủ nhẹ nhàng, và chồng lớp với lượng màu có điều chỉnh, tránh đi cọ tới lui nhiều lần trên một vị trí, cọ sát mạnh để tán màu, như vậy sẽ gây bong và sờn mặt giấy cũng như gây vết lỗi khi phủlớp màu tiếp theo.
Vẽ quả đa sắc vớikỹ thuật chồng lớp (Wash)
Cũng có thể dùng kỹ thuật ướt trên ướt (wet-on-wet), phủ lớp màu thứ 2 và thứ 3 khi lớp thứ nhất chưa khô, hoặc vẽ trực tiếp màu nước ướt lên mặt (giấy) khô mà không cần tạo các tầng màu trước.Đối với cách vẽ này, ta nên chú ý tới còn độ màu. Ở những bước sau, lượng màu được đưa vào nhiều hơn lượng nước để có được độ tương phản đậm nhạt và trong trẻo của màu.Sử dụng nhiều nước và phù hợp sẽ làm cho tác phẩm có độ loang nhiều hơn.
Trong Bài vẽ kết hợp đa sắc ngoài các kỹ thuật áp dụng, người vẽ cần quán xuyến bao quát các phần với cách sắp xếp bố cục, mảng miếng, hoà sắc, diễn tả được sự khác nhau của các chất liệu nhưng vẫn bật lên sự thuần khiết của màu nước. Làm rõ chính phụ, tỉ lệ tương quan, điểm nhấn cho tác phẩm.
Vẽ quả đa sắc với kỹ thuật ướt trên ướt (wet-on-wet)
Một số câu hỏi thường gặp về Màu Nước
- Những tiện lợi khi vẽ màu nước?
Màu nước có gốc nước nên khô rất nhanh (khác sơn dầu khô lâu), tiện cho việc di chuyển, có thể vẽ ở bất cứ đâu. Màu nước dễ chùi rửa, vệ sinh họa cụ do màu hòa tan với nước.
- Màu nước được làm từ gì?
Màu nước làm từ hạt sắc tố (pigment) trộn với chất kết dính (binder) gôm arabic (gum arabic). Gôm arabic là sản phẩm tự nhiên, không độc hại (dùng trong ngành sản xuất thực phẩm), hòa tan với nước, có tính acid nhẹ và là chất kết dính tương đối yếu.
- Sự khác nhau giữa màu nước hạng (họa sĩ) chuyên nghiệp và màu nước hạng sinh viên?
Phổ màu hạng sinh viên ít màu hơn hạng chuyên nghiệp, làm từ bột màu nhân tạo thay thế cho bột màu truyền thống đắt tiền, hoặc pha trộn từ vài loại bột màu để mô phỏng màu đơn sắc tố dùng trong hạng chuyên nghiệp. Màu sinh viên có lượng chất phụ gia (filler) nhiều hơn và giá thành thấp do không đạt độ tinh khiết và độ bền như hạng chuyên nghiệp.
Ví dụ: phổ màu hạng chuyên nghiệp của hãng Winsor and Newton, Professional Watercolor, có 96 màu, trong đó có 75 màu đơn sắc tố. 93 màu được xếp hạng bền vững (AA: cực bền, A: bền). Màu hạng sinh viên Cotman watercolor có 40 màu, trong đó 19 màu đơn sắc tố.
- Tại sao họa sĩ hòa màu với nước để vẽ?
Do chất kết dính gôm arabic tương đối yếu nên cần hòa loãng màu với nước. Nếu không hòa màu mà lấy màu từ tuýp ra vẽ, màu dễ bị nứt, vỡ khi vẽ dày.
- Sự khác nhau giữa màu nước loại pan (bánh) và loại tube (tuýp)?
Màu nước loại pan là bánh màu nước cứng, khô, khi vẽ dùng bút lông làm ướt màu. Loại pan thích hợp để vẽ ngoài trời. Bánh màu dễ nứt khi để lâu, dễ bẩn khi dùng bút lông không sạch lấy màu. Ở Bắc Mỹ màu nước tube dùng phổ biến hơn pan.
Màu tube đặc, sền sệt, khi dùng cho lượng vừa phải ra palette (khay pha màu) rồi hòa loãng với nước. Khi màu trên palette khô, chỉ cần làm ướt lại bằng bút lông hoặc bình xịt là có thể sử dụng bình thường.
- Họa sĩ chuyên nghiệp có dùng màu nước dạng pan không?
Ở Bắc Mỹ phần lớn họa sĩ thích màu tube hơn và màu pan đôi khi bị dán nhãn nhầm thành màu hạng sinh viên hoặc scholar. Ở Châu Âu, màu pan được ưa chuộng vì tiện mang di chuyển, là đồ nghề hoàn hảo để vẽ phong cảnh ngoài trời. Tương tự như màu tube, màu pan cũng chia làm hai hạng là chuyên nghiệp và sinh viên.
- Nên chọn màu trắng nào?
Theo truyền thống phần màu trắng trong tranh màu nước là màu giấy vẽ. Tuy nhiên, nhiều công ty sản xuất trắng đục trong phổ màu, thường là trắng titan (Titanium White). Dùng trắng Trung Quốc (Chinese White) pha với màu khác tạo các sắc độ, và dùng trắng Titan vẽ chi tiết trắng trên nền màu khác hoặc trên lớp wash.
- Nên bắt đầu vẽ tranh màu nước như thế nào?
Với màu nước nên vẽ từ sáng tới tối. Cách ngược lại, thêm sáng vào tối hơi khó. Họa sĩ màu nước thường sử dụng kỹ thuật “wash”. Wash là một lớp màu mỏng phủ lên khu vực lớn. Wash áp dụng lớp này sang lớp khác (chờ lớp này khô rồi đổ lớp tiếp theo) để tạo chiều sâu và vẽ chi tiết lên. Cũng có thể dùng kỹ thuật ướt trên ướt (wet-on-wet), đổ lớp màu thứ 2 và thứ 3 khi lớp thứ nhất chưa khô.
Hoặc vẽ trực tiếp màu nước ướt lên mặt (giấy) khô mà không cần tạo các tầng màu trước.
- Tại sao nên dùng giấy vẽ màu nước chuyên dụng thay vì giấy thông thường?
Theo lý thuyết, có thể vẽ màu nước lên bất kỳ loại giấy nào nhưng để có kết quả tốt nên dùng giấy vẽ màu nước chuyên dụng. Giấy vẽ màu nước có lớp keo trên bề mặt, thường là gelatine. Nhờ lớp keo, hạt màu không bị hút xuống giấy, giúp màu giữ được cường độ và sự trong trẻo. Giấy vẽ màu nước đàn hồi tốt, thẩm thấu nước từ từ, đều nhau. Vì màu nước trong suốt nên mặt giấy đóng vai trò quan trọng, giấy màu nước dày, nặng, có nhiều texture hơn giấy thường, tạo hiệu quả thẩm mỹ tốt hơn. Giấy thường hoặc giấy vẽ kém chất lượng hay bị nhăn, cong, biến dạng khi thấm nước, đôi khi bị bục hoặc màu thấm qua giấy.
- Có cần dùng giấy vẽ màu nước hạng chuyên nghiệp không?
Giấy vẽ màu nước hạng chuyên nghiệp không chứa acid, không chứa lignin, làm bằng sợi bông (cotton) thay vì sợi cellulose nên có độ bền và độ đàn hồi tốt. Nếu được xử lý thích hợp, một bức vẽ trên giấy hạng chuyên nghiệp có thể tồn tại hàng trăm năm.
- Tại sao họa sĩ “căng” giấy vẽ màu nước?
Thông thường cần căng giấy vẽ màu nước trước khi dùng. Đặc biệt là giấy vẽ màu nước định lượng nhẹ, nếu không giấy dễ cong, oằn khi thấm nước. Sau khi làm ướt giấy, bạn căng giấy lên vật liệu đỡ, để giấy khô hoàn toàn trước khi vẽ, cách này ngăn giấy không bị gợn sóng.
Có thể vẽ thẳng lên giấy mà không cần căng, trong trường hợp này tốt nhất là dùng giấy định lượng nặng, loại giấy này thấm được lượng nước lớn mà không cong, nhăn.
- Có thể vẽ màu nước lên loại nền nào khác?
Dù màu nước thường vẽ trên giấy nhưng theo lý thuyết bất kỳ bề mặt xốp, nhám nào không chứa mỡ/chất nhờn đều dùng được. Quan trọng là nền đó có độ pH trung tính, tức là không chứa acid và alkaline. Ví dụ, nền Gesso.
- Nên sử dụng loại bút vẽ màu nước nào?
Có rất nhiều lựa chọn, bạn có thể tìm nhiều loại bút thỏa mãn nhu cầu cá nhân tại trang bán họa phẩm hoặc cửa hàng họa phẩm. Dù họa sĩ màu nước truyền thống thích dùng bút làm bằng lông tự nhiên nhưng các loại lông tự nhiên chất lượng cao ngày càng hiếm và đắt tiền. Hiện nay có các loại bút lông nhân tạo với giá thấp hơn. Tùy vào loại lông mà bút có chất lượng và giá khác nhau. Bút làm bằng lông ngựa (pony), lông dê (goat) và bò (ox) có giá phải chăng, đắt hơn là lông sóc (squirrel). Loại bút lông tự nhiên tốt nhất và đắt nhất để vẽ màu nước là bút lông chồn Kolinsky, tiếp theo là bút lông chồn đỏ (red sable). Hai loại bút này có lông mềm, đàn hồi rất tốt, thấm được nhiều màu trong khi vẫn vẽ được nét mảnh.
Bút Kolinsky red sable của hãng Da Vinci, làm từ lông đuôi chồn Siberia bắt vào mùa đông
- Nên bảo quản bút như thế nào?
Tuổi thọ của bút được kéo dài đáng kể nếu sử dụng đúng cách và bảo quản tốt. Khi xong phiên vẽ, dùng vải mềm hoặc giấy ăn vuốt sạch màu thừa ở đầu bút. Rửa bút với nước sạch. Có thể rửa qua nước xà bông/dầu gội đầu pha loãng trong nước hơi ấm, rồi tráng lại bằng nước lạnh. Tránh để màu khô ở lông bút và thấm vào gốc bút. Không dùng nước nóng rửa bút và nhấn đầu bút xuống đáy lọ nước rửa, các loại lông mềm (hair) dễ gãy ở đầu cổ kim loại. Để bút khô tự nhiên, nằm ngang. Luôn vuốt lại đầu bút theo hình dạng ban đầu. Không nên dùng bút màu nước vẽ chất liệu khác như acrylic, sơn dầu. Có thể dùng sáp bảo dưỡng giữ bút luôn như mới.
- Ngoài giá cả, còn sự khác nhau nào giữa bút lông chồn đỏ và lông chồn Kolinsky?
Nói chung, bút lông chồn được làm từ lông đuôi của các loài động vật thuộc họ chồn (weasel), lông chồn có khả năng giữ nước tuyệt vời, sợi lông thon, nhọn. Khi thấm ướt, đầu bút làm bằng lông chồn tốt luôn giữ nguyên hình dạng. Chất lượng lông phụ thuộc vào vùng khí hậu loài chồn sinh sống. Ở vùng khí hậu càng lạnh giá, lông càng dài và càng có độ bền, độ đàn hồi tốt. Chất lượng tuyệt hảo thuộc về bút lông chồn Siberia (Kolinsky) từ vùng bán đảo Kola, phía bắc Nga. Ngày nay lông chồn Kolinsky cũng lấy từ một số vùng của Trung Quốc và Mongolia. “Lông chồn đỏ” (red sable) lấy từ động vật sống tại vùng khí hậu ôn hòa hơn và có giá thấp hơn một chút.
Giá bút lông chồn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Đầu tiên là bút làm thủ công bằng tay, chỉ những nghệ nhân kinh nghiệm mới có thể làm bút từ loại lông đắt tiền nhất. Một đuôi chồn Kolinsky cung cấp trung bình từ 6 tới 7 gram lông và chủ yếu là lông ngắn. Những sợi lông đặc biệt dài, tới khoảng 7 cm, rất hiếm và vì thế, cực đắt. Những ai muốn dùng bút lông Kolinsky, và có đủ tiền để mua, có chiếc bút cho cả đời.
- Đặc điểm của bút lông sóc (squirrel hair brush)?
Lông sóc thường được gọi là Petit Gris (tiếng Pháp: small grey), là bút vẽ màu nước truyền thống của Pháp. Loài sóc xám sống ở Pháp và chỉ có lông đuôi được dùng làm bút. Ngày nay, sóc xám Pháp được bảo vệ vì thế lông sóc lấy từ sóc Canada, sóc Nga. Tuy vậy, bút vẫn giữ tên truyền thống là “Petit Gris” (bút của Royal Talens). Lông sóc giữ hình dạng rất tốt, đầu nhọn.
Bút màu nước Rembrandt làm bằng lông sóc
17. Có sửa lỗi sai trên tranh màu nước được không?
Có thể. Nếu phần màu đang ướt, dùng giấy lụa mỏng/giấy ăn thấm phần màu đó đi (chú ý: màu nước khô rất nhanh). Nếu màu đã khô, làm ướt lại chỗ màu đó rồi dùng giấy thấm đi, phần màu khô nhạt đi nhưng sẽ khó mất hoàn toàn, đặc biệt nếu là màu làm từ hạt sắc tố “staining” (hãm màu, loại này thấm vào giấy và khó xóa). Khi sửa tranh màu nước cần đặc biệt thận trọng, nếu giấy chất lượng không tốt, khi làm ướt rồi thấm màu mặt giấy dễ bong, tróc.
18. Tại sao có màu dễ chùi sau khi khô, có màu không chùi/sửa được?
Hiện tượng này phụ thuộc vào loại pigment dùng sản xuất màu.
Pigment (bột màu/hạt sắc tố) được nghiền với chất kết dính tới kích thước hạt nhất định. Với màu nước chất lượng cao, hạt bột màu được nghiền cực mịn, kích thước hạt màu không lớn hơn 25 micron (1 micron = 1/1000 mm). Ngoài hạt bột màu cỡ lớn nhất này, còn nhiều loại kích thước nhỏ, thậm chí nhỏ hơn nhiều lần. Loại hạt cực nhỏ lại chiếm đa số trong bột màu. Hạt màu nhỏ thâm nhập vào giấy, lọt vào sợi giấy trong khi hạt to có xu hướng nằm lại trên mặt giấy. Đó là lý do tại sao màu làm từ hạt màu nhỏ khó chùi sạch.
Các màu sản xuất từ hạt màu cực nhỏ được gọi là màu ‘staining’ (hãm màu). Các màu staining mạnh là Phthalo blue (Lam Phthalo), Phthalo green (Lục Phthalo), Quinacridone rose (Hồng Quinacridone) và Indanthrene blue (Lam Indanthrene).
19. Dùng keo chặn khi nào và như thế nào?
Keo chặn, dung dịch chặn màu: Liquid masking film, masking fluid, vv…
Keo chặn là dung dịch làm từ nhựa cây tự nhiên (rubber). Thông thường, màu nước không dùng màu trắng, phần trắng trong tranh là màu giấy vẽ. Tuy nhiên trong quá trình vẽ, chỗ cần để trắng dễ dính màu và khó xóa. Keo chặn giúp bảo vệ vùng không cần vẽ, tạo tương phản mạnh về ánh sáng.
Tranh màu nước của họa sĩ Joe Dowden
Trích đoạn tranh, sử dụng keo chặn tả mặt biển lấp lánh
Trích đoạn tranh, sử dụng keo chặn tả đầu khóm hoa
Cách dùng keo chặn:
Quét một lớp keo chặn lên phần giấy cần để trắng trước khi vẽ màu. Khi keo chặn khô, có thể vẽ thoải mái lên trên và xung quanh. Khi bức vẽ khô hoàn toàn, tẩy keo chặn đi để lộ ra phần giấy trắng bên dưới. Tẩy keo chặn bằng tẩy thông thường hoặc bằng ngón tay (sạch).
Keo chặn của hãng Royal Talens
Lưu ý:
- Sau khi quét lên giấy, keo chặn khô trong vòng 10 phút.
- Cần tẩy keo chặn trong vòng hai ngày sau khi keo khô. Để lâu khó tẩy.
- Có thể gây bạc màu trên giấy cellulosic
- Có thể dùng cho mực (gốc nước).
20. Khi tẩy keo chặn, làm thế nào để giấy không hư tổn?
Tốt nhất là dùng loại giấy được hồ cẩn thận. Trong quá trình sản xuất, giấy vẽ màu nước ngâm qua bồn chứa keo để giấy hạn chế hút ẩm và hút màu. Với loại giấy không hồ hoặc hồ không tốt, keo chặn dính chắc vào giấy, khi tẩy keo dễ làm hỏng giấy.
21. Rửa bút quét keo chặn như thế nào?
Cần rửa bút lông quét keo chặn ngay sau khi dùng bằng nước hơi ấm và xà bông, để lâu không rửa sạch được. Nên dùng bút lông cũ hoặc tăm bông quét keo. Có thể cho một ít Ox gal vào lông bút để ngăn keo chặn dính chắc vào lông, dùng ox gal dễ rửa bút hơn.
22. Tranh màu nước có cần varnish (quét véc-ni) không?
Tranh màu nước thường đóng khung kính, vì thế không cần véc-ni. Lớp kính chống bụi và ở mức độ nào đó bảo vệ tranh khỏi tác hại của ánh sáng mặt trời. Tuy nhiên, trong trường hợp tranh dùng minh họa, truyền tay và dễ dính bụi bẩn, hơi ẩm thì tốt nhất nên quét véc-ni. Có véc-ni chuyên dụng cho tranh màu nước.
Ví dụ: Talens Water colour varnish matt 050 (Véc-ni mờ) của hãng Royal Talens, dùng cho màu nước và chì màu nước. Véc-ni có thành phần gồm nhựa acrylic, white spirit (xăng trắng), và chất làm mờ (silica). Véc-ni khô sau vài giờ, trong suốt khi khô, không ngả vàng, chống nước (chống hơi ẩm).
Véc-ni mờ cho màu nước của Royal Talens
Dùng véc-ni luôn từ lọ, không pha loãng. Chỉ quét 1 lớp, quét theo 1 chiều. Không thích hợp với nền (giấy, vv…) có độ thấm hút quá cao. Lắc trước khi dùng. Rửa bút quét véc-ni bằng white spirit. Véc-ni là chất dễ cháy, cần chú ý khi cất giữ, bảo quản.
Véc-ni thường hơi đặc nếu không bít kín. Lọ hở làm dung môi dần bay hơi, còn nhựa cây hòa tan trong dung môi không bay hơi nên nồng độ nhựa trong véc-ni cao hơn. Vấn đề này có thể khắc phục bằng cách thêm một ít white spirit vào véc-ni, lắc đều. Không nên cho nhiều white spirit, nếu không lượng nhựa trong véc-ni bị loãng, không đủ để bảo vệ tranh.
Talens watercolour varnish matt nếu để lâu không dùng sẽ thấy một lớp trắng ở đáy lọ. Đây là do chất làm mờ trong véc-ni chứa silica (giống bột thủy tinh). Khác với nhựa (resin), silica không hòa tan trong white spirit, làm dung dịch véc-ni mờ như sữa. Véc-ni để lâu, chất làm mờ lắng xuống đáy thành lớp trắng sữa dưới lớp véc-ni trong suốt. Vì thế, khi dùng véc-ni bạn luôn phải lắc lọ để chất làm mờ phân tán vào dung dịch. Véc-ni càng để lâu không lắc, lớp trắng ở đáy càng dày, chắc, vì thế cần lắc lọ kỹ hơn để có dung dịch véc-ni đồng nhất.
23. Đôi khi trên bức vẽ có vệt đen như vết cào. Điều lạ là vệt này xuất hiện khi giấy ẩm. Tôi không tìm thấy bất cứ vết cào nào trên giấy mới. Tại sao vậy?
Chắc chắn giấy mới không có vấn đề gì, vết xước xuất hiện trong quá trình vẽ. Phần lớn giấy vẽ màu nước có mặt giấy hồ bằng keo để đảm bảo hạt màu không lọt xuống sợi giấy. Nếu không có lớp keo, cường độ màu giảm đáng kể. Khi vẽ màu nước (nước + hạt màu), giấy hút phần lớn nước trước khi nước bay hơi, còn hạt màu nằm lại trên mặt giấy. Khi thấm nước giấy phình lên và loại hồ chứa gelatine nhạy cảm với nước, lớp hồ mềm đi, giấy trở nên dễ tổn thương. Trong quá trình vẽ, nếu cạnh cổ bút (thường làm bằng kim loại) làm xước lớp keo hồ giấy, chỗ xước sẽ hút hạt màu tạo thành vệt màu tối. Khi vẽ chỉ chạm phần lông bút vào giấy, tránh nghiêng cổ bút làm xước giấy.
Cách sửa lỗi sai trên tranh màu nước
Nếu phần màu đang ướt, dùng giấy lụa mỏng, mềm thấm phần màu thừa đi (chú ý: màu nước khô rất nhanh). Nếu màu đã khô, làm ướt lại chỗ màu đó rồi dùng giấy thấm đi, phần màu khô nhạt đi nhưng sẽ khó mất hoàn toàn, đặc biệt nếu là màu làm từ hạt sắc tố “staining” (hãm màu, loại này thấm vào giấy và khó xóa). Khi sửa tranh màu nước cần đặc biệt thận trọng, nếu giấy chất lượng không tốt, khi làm ướt rồi thấm màu mặt giấy dễ bong, tróc.
Xem thêm các bài viết khác thuộc chuyên mục: cách bảo quản
Cokovietnam.vn cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây:
- Cách to màu nước không bị viền
- Cách bảo quản màu nước chiết
- Cách bảo quản màu gouache
- Cách tô màu nước không bị lem
- Màu nước Colokit có tốt không
- Cách bảo quản tranh màu nước
- Cách bảo quản màu nước Sonnet
- Cách làm khô màu nước
